Wat is eigenlijk "overspannen" en "burn-out"?

25 oktober 2024

Wat is eigenlijk "overspannen" en "burn-out"?

De term burn-out is in de afgelopen jaren populair geworden. Krantenkoppen en sociale media berichten beschrijven een toename van mensen met burn-out klachten. Maar wat is een burn-out nu eigenlijk? En wat is het verschil met overspannen zijn? Hieronder antwoord op deze vragen. 


Stress is nodig om te functioneren. Iedereen kent het wel, een rommelende maag en een hongergevoel. Tijd om te eten! Hongergevoel is een stressprikkel voor het lichaam, als gevolg hiervan komen wij in actie. Heel functioneel! 


Stress zorgt ervoor dat wij in actie komen. Een deadline kan een stressprikkel geven die ons aan het werk zet en zorgt dat wij op tijd het werk af hebben. De balans handhaven tussen stress en stresshantering (het omgaan met de stress) zorgt ervoor dat wij vitaal op het werk zijn. 


Overspanning en burn-out zijn het gevolg van overbelasting door een of meer stressoren waarbij de stresshantering (het omgaan met de stress) onvoldoende toereikend is. Er is sprake van een onbalans. Overspanning wordt gekenmerkt door spanningsklachten, controle verlies en niet meer goed kunnen functioneren.  Daarnaast kan er sprake zijn van vermoeidheid, een gestoorde en/of onrustige slaap, prikkelbaarheid, niet tegen drukte/lawaai kunnen,  piekeren, gejaagd gevoel en concentratieproblemen/vergeetachtigheid. 


Als er sprake is van overspanning en deze klachten blijven langer dan 6 maanden aanhouden, wordt er gesproken over een burn-out. Bij een burn-out staan gevoelens van vermoeidheid en uitputting sterk op de voorgrond. Mentale vermoeidheid kan in dit geval zorgen voor het minder functioneren van je geheugen en je hebt moeite om de aandacht erbij te houden. Ook is er kans op het ontstaan van fysieke lichamelijke klachten. Een burn-out hoeft niet noodzakelijk werk gerelateerd te zijn. 

Stressoren kunnen uit verschillende hoeken komen. Onder andere gebeurtenissen, verplichtingen en problemen, kunnen zorgen voor stress. 


Gebeurtenissen 

Het ziek worden van een naaste

Verhuizen 

Een nieuwe baan 

Trouwen 

Het krijgen van een kind 


Verplichtingen 

Dagelijkse taken, huishouden, zorg voor kinderen en werk 

Hobby's, opleidingen, cursussen, verbouwing 

Contacten met familie, vrienden, buren 

Mantelzorg 


Problemen 

Conflict met baas of collega's 

Conflict in familie of vriendenkring 

Gezondheidsproblemen 

Financiële problemen 

Woonproblemen 


Wat kunnen we doen om de balans tussen stress en het omgaan met de stress goed te houden? 


Iedere dag bewust tijd maken voor een ontspannende activiteit. Zoek voor jezelf uit wat voor jou een ontspannende activiteit is. Voor iedereen is dat anders. Wandelen, koken, sporten zijn voorbeelden van activiteiten die voor ontspanning kunnen zorgen. Maar ook het doen van ontspanningsoefeningen of mindfulness zorgen voor stressverlaging. De natuur in en buiten bewegen. Dit kan in verschillende vormen: wandelen, fietsen, mountainbiken etc. Ook muziek luisteren en dansen zijn bewezen effectief. 

Wat voor een individu, maar ook binnen een teamverband nuttig kan zijn, is om te bekijken en uit te zoeken welke factoren stress veroorzaken. Om vervolgens te kijken hoe hiermee om te gaan. Samen werkzaamheden oppakken of juist de taken verdelen naar de kwaliteiten van ieder individu, zijn mogelijke strategieën. Te grote doelen nastreven kan een toename van stress veroorzaken. Haalbare doelen en het stilstaan bij behaalde doelen, kunnen juist bijdragen bij aan de arbeidsvreugde. 


Inzetten op vitaliteit

Zoals eerder aangegeven liggen de oorzaken voor overspanning of een burn-out zeker niet altijd in de werksfeer, maar kunnen vaak wel een belangrijke rol spelen. Als werkgever kun je veel doen om medewerkers te ondersteunen in hun vitaliteit en daarmee invloed uitoefenen op het voorkomen van deze klachten. Binnen het Vitaliteitshuis bieden we verschillende diensten aan om jouw bedrijf te ondersteunen in het verbeteren of behouden van de vitaliteit van je werknemers! Ook kunnen we je inzicht geven hoe het met de vitaliteit van jouw werknemers gesteld is, middels onze vitaliteitscheck.


door Hylke Brouwer 13 januari 2025
Begin het nieuwe jaar goed en investeer in je gezondheid met de Vitaliteitscheck van het Vitaliteitshuis. Onze uitgebreide Vitaliteitscheck brengt je gezondheid en vitaliteit in kaart door middel van online vragenlijst en fysieke metingen. Hierbij krijg je uitgebreid inzicht in hoe je het doet op thema's zoals bewegen, stress, slaap en voeding. Maar ook komen er werk-gerelateerde onderwerpen als werkdruk, werkplezier en werk-privé balans aan bod. Je krijgt van ons een concreet actieplan om je vitaliteit te verbeteren. Hierbij maken we o.a. gebruik van online video's die je kunt bekijken en tips en oefeningen die je kunt doen. Start 2025 vitaal en energiek; ontdek hoe u uw gezondheid kunt optimaliseren met de professionele begeleiding van het Vitaliteitshuis. De vitaliteitscheck duurt ongeveer 1 uur en bieden we nu tijdelijk aan van 120,- voor 99,- euro (inclusief BTW). Heb je interesse of wil je een vitaliteitcheck inplannen? Stuur een email naar info@vitaliteitshuis.nl of bel naar 033-2982594 (nummer van het Fysiohuis).
door Melanie de Graaf 4 september 2024
Veel werkgevers, bedrijven, zorgverzekeraars of sportscholen bieden een Preventief Medisch Onderzoek aan, ook wel PMO genoemd. Dit PMO is een uitgebreid onderzoek naar de gezondheid van je medewerkers.
door Laura Jansen 28 juni 2022
Hoe een werkplek is ingericht heeft invloed op de gezondheid. Omdat medewerkers veel tijd doorbrengen op hun werkplek ontstaan hier ook vaak de gezondheidsklachten. Een niet passende werkplek veroorzaakt klachten en kan leiden tot ziekteverzuim. Om dit te voorkomen, kan een werkplekonderzoek zinvol zijn. Een kleine aanpassing maakt soms al het verschil tussen gezond werken en een ziekmelding.